Jak ograniczyć marnowanie żywności w domu – praktyczne porady dla każdego
Co wyrzucamy najczęściej?
Według Polskiego Instytutu Ekonomicznego statystyczny Polak marnuje rocznie 247 kg żywności, co stawia nas na 5. miejscu w UE, podczas gdy średnia unijna wynosi 173 kg. Najczęściej trafiają do kosza:
- pieczywo
- owoce
- wędliny
W całej Unii Europejskiej rocznie marnuje się około 88 mln ton żywności (źródło).
Dlaczego marnujemy jedzenie?
Najczęstsze przyczyny to:
- brak znajomości etykiet trwałości produktów,
- nieumiejętność oceny świeżości jedzenia,
- uleganie pokusom marketingowym i promocjom.
Jak ograniczyć marnowanie żywności – praktyczne rady
1. Nie kupuj nadwyżek produktów
Podstawowe zasady zakupów:
- unikaj dużych opakowań świeżych produktów,
- nie ulegaj promocjom typu „Weź 3, zapłać za 2”,
- nie panikuj przed brakiem towaru czy podwyżkami cen.
Pamiętaj: kupowanie taniej nie ma sensu, jeśli połowę produktów później wyrzucisz.
2. Przygotuj nowe dania z resztek
Z resztek po śniadaniu, obiedzie czy kolacji możesz stworzyć pyszne, kreatywne posiłki. Przykłady:
- pizza lub zapiekanka z pozostałego pieczywa, wędliny i sera,
- sałatki z warzyw i owoców, które zostały w lodówce,
- gulasze, tarty lub kanapki z resztek kasz, warzyw i mięsa.
Przykład przepisu na "sałatkę z resztek:
- kasza jęczmienna z obiadu
- kawałki wędlin
- gotowane brokuły
- marynowana papryka
- jabłko
- oliwa z ziołami prowansalskimi
Twoja sałatka może być inna – sprawdź, co masz w lodówce lub spiżarni.
3. Zamrażaj nadmiar jedzenia
Można zamrażać niemal wszystko:
- zieleninę (np. koper, natka pietruszki, szpinak)
- owoce i warzywa
- gotowe potrawy i zupy
- pieczywo i wędliny
Wskazówki:
- podziel produkty na małe porcje,
- raz rozmrożonego produktu nie wolno ponownie zamrażać.
4. Zrób przegląd lodówki
- sprawdzaj terminy ważności produktów,
- ustaw na wierzchu lub na jednej półce produkty z krótkim terminem przydatności,
- zwróć uwagę na otwarte słoiki z przetworami – używaj ich w pierwszej kolejności.
5. Poznaj zasady prawidłowego przechowywania żywności
- czytaj instrukcje na etykietach dotyczące przechowywania produktów,
- zwracaj uwagę na terminy ważności zarówno przed, jak i po otwarciu opakowania,
- pamiętaj, że nieprawidłowe przechowywanie może skrócić trwałość produktu,
- nie wszystkie produkty należy trzymać w lodówce,
- korzystaj ze zmysłów – wzroku, węchu i smaku – aby ocenić jakość jedzenia.
6. Czytaj etykiety ze zrozumieniem
- „Należy spożyć przed …” – oznacza termin bezpieczeństwa dla produktów wrażliwych (mięso, ryby),
- „Najlepiej spożyć przed …” – data orientacyjna, produkty często nadają się do spożycia także po tym terminie.
7. Nakładaj małe porcje
- nie wkładaj na talerz zbyt dużych ilości jedzenia – lepiej nałożyć mniej i dołożyć w razie potrzeby,
- używaj małych talerzy – zmniejszysz ryzyko wyrzucania resztek i unikniesz przejadania się.
8. Kompostuj resztki
- resztki roślinne, skorupki jaj, fusy z kawy czy liście herbaty można przerobić na naturalny nawóz,
- specjalne kompostowniki domowe przyspieszają proces fermentacji,
- po kilku miesiącach otrzymasz bogaty w składniki odżywcze kompost dla roślin domowych lub ogrodowych.
9. Podziel się jedzeniem
- oddaj nadmiar żywności sąsiadowi lub poszukaj lokalnego banku żywności,
- w ten sposób pomagasz potrzebującym i zmniejszasz marnowanie jedzenia.
Podsumowanie
Ograniczenie marnowania żywności w domu wymaga świadomości, planowania zakupów i kreatywności w kuchni. Dzięki zamrażaniu, przygotowywaniu posiłków z resztek, prawidłowemu przechowywaniu i dzieleniu się jedzeniem możesz znacząco zmniejszyć ilość wyrzucanej żywności. Każda zmiana w codziennych nawykach to krok w stronę oszczędności pieniędzy i ochrony środowiska.
.webp)
